Jak uwolnić się od negatywnego wpływu bolesnych schematów?

Czy często czujesz się niedoskonały lub wybrakowany? Czy często czujesz się nieakceptowany i nierozumiany? Czy czujesz się outsiderem?

Każdy z nas nosi w swojej podświadomości określone przekonania, przez które patrzymy na świat i otaczających nas ludzi. I nie byłoby w tym nic strasznego, gdyby nie to, że w większości przypadków są to przekonania, które zostały silne zakorzenione w psychice dzięki nieadaptacyjnym schematom.

Czym są nieadaptacyjne schematy?

Nieadaptacyjne schematy to określone, często bolesne, nieświadome przekonania na temat samego siebie i otaczających nas ludzi, które opierają się na poczuciu, że coś na pewno nie jest w porządku z nami samymi, z otaczającym nas światem.

Innymi słowy – nieadaptacyjne schematy to głęboko zakorzenione przekonania, które podpowiadają nam, kim jesteś i jacy są inni ludzie. Zakorzeniły się w podświadomości we wczesnym dzieciństwie, i są odpowiedzią na to, czego doświadczaliśmy. Mają swoje źródło w konkretnych, bardzo często traumatycznych wydarzeniach, w powtarzających się toksycznych komunikatach, jakie dziecko słyszy na swój temat. Są pewnego rodzaju filtrem, przez który patrzymy na swoje życie. Jedno jest pewne – nieadaptacyjne schematy nie pozwalają nam czuć się pewnie, a zarazem bezpiecznie.

Dla przykładu:

Jeśli rodzice nie interesowali się Tobą w dzieciństwie, jeśli nie okazywali Ci uczucia i uwagi, to prawdopodobnie będziesz patrzeć na inne osoby przez pryzmat bolesnego przekonania: „Ludzie zawsze mnie opuszczają”.

Jeśli we wczesnych fazach swojego rozwoju byłeś/aś częstym odbiorcą krytyki, to prawdopodobnie będziesz pod silnym wpływem przekonania: „Coś jest ze mną nie w porządku. Nikogo nie obchodzę” lub „Jestem nieciekawą osobą. Nikt mnie nie szanuje”.

Jak rozpoznać nieadaptacyjne schematy?

Nieadaptacyjne schematy to chytre bestie, które podpowiadają swojemu właścicielowi, że są jedyną prawdą. Według nich, nie mamy prawa spojrzeć na określoną sytuację z innej strony, ponieważ ona na pewno jest niewłaściwa.

Co ważne, nieadaptacyjne schematy są samonapędzające, tj. pobudzają zachowania, które tylko potwierdzają wskazaną przez nie prawdę. Zatem są prorocze i niestety bardzo odporne na zmiany. Komunikują podświadomości, że jeśli tak jest, to zawsze tak musi być. Co dalej sprawia, że są bardzo emocjonalne, tj. zawsze towarzyszą im silne, a zarazem bolesne emocje.

Jakie schematy pojawiają się w nas najczęściej?

  1. Opuszczenie/ Niestabilność Więzi » ten schemat powstaje często na skutek poczucia osamotnienia w dzieciństwie. Jest powodem poczucia braku bezpieczeństwa w rodzinie. Co w przyszłości skutkuje tym, że jednostka uważa, że nie warto tworzyć bliższych relacji, ponieważ i tak zostanie sama.
  2. Nieufność/ Skrzywdzenie » ten schemat powstaje często na skutek braku szacunku ze strony rodziców do swojego dziecka. Jest reakcją na znieważenie i skrzywdzenie. Co dalej skutkuje tym, że osoba z tym schematem uważa, że należy się strzec innych ludzi, bo oni na pewno pragną jej krzywdy.
  3. Deprywacja emocjonalna » ten schemat jest odpowiedzią na brak miłości ze strony najważniejszych osób w życiu dziecka. Jest odpowiedzią na zimne oraz zdystansowane traktowanie dziecka ze strony opiekunów. Co dalej skutkuje tym, że określona osoba uważa, że nie może liczyć na niczyją opiekę i radę, że nie istnieje osoba, która mogłaby ją prawdziwie pokochać.
  4. Wadliwość/ Wstyd » ten schemat powstaje często na skutek licznej krytyki i negatywnego opiniowania ze strony rodziców, opiekunów, a nawet rówieśników. Co dalej skutkuje tym, że człowiek czuje się wybrakowany, nieatrakcyjny i niegodny jakiejkolwiek relacji.
  5. Izolacja Społeczna/ Wyobcowanie » ten schemat powstaje na skutek podkreślania niższości dziecka. Jest odpowiedzią na wykluczenie i odrzucenie. Co w przyszłości powoduje, że jednostka czuje się niegodna bycia wśród ludzi, czuje się gorsza.
  6. Zależność/ Niekompetencja » ten schemat jest efektem niedopuszczania dziecka do samodzielnego wykonywania określonych zadań lub jego wyśmiewania, gdy coś zrobiło samodzielnie. Co dalej skutkuje tym, że człowiek czuje się niekompetentny, bezradny, zależny od innych.
  7. Porażka » ten schemat jest wynikiem przekazywania dziecku wizji nieprzewidywalnego świata, w którym na pewno sobie nie poradzi. Co dalej prowadzi, do tego, że osoba uważa się za niedojdę, nieumiejąca podejmować trafnych decyzji.
  8. Roszczeniowość/ Wielkościowość » ten schemat jest odpowiedzią na zachowanie rodziców, którzy wmawiali swojemu dziecku, że nigdy nie popełnia błędów. Co dalej skutkuje rozdmuchanym ego, poczuciem bycia kimś lepszym.
  9. Samopoświęcenie/ Podporządkowanie » ten schemat powstaje na skutek wymagania służebności ze strony rodziców w stosunku do swojego dziecka. Co dalej skutkuje poczuciem obowiązku zadawalania innych i brakiem własnego zdania.
  10. Nadmierne Wymagania/ Nadmierny Krytycyzm » ten schemat jest efektem przedstawiania dziecku świata w czarnych barwach. Co dalej skutkuje poczuciem niezadowolenia, nadmiernego krytycyzmu wobec własnej osoby, potrzebą bycia perfekcyjnym.

Jest to tylko część nieadaptacyjnych schematów, które zostały przedstawione przez twórcę terapii schematów Jeffrey E.Younga. Na temat innych nieadaptacyjnych schematów możesz poczytać więcej >TUTAJ<

Należy zaznaczyć, że każdy z nas może mieć więcej schematów niż jeden. W każdym z nas może istnieć kilka, a może nawet kilkanaście nieadaptacyjnych schematów. Warto przyjrzeć się każdemu z osobna.

Jakie negatywne emocje towarzyszą nieadaptacyjnym schematom?

  • Opuszczenie/ Niestabilność Więzi » strach, żal, złość;
  • Nieufność/ Skrzywdzenie » strach, złość;
  • Deprywacja emocjonalna » samotność, smutek, żal;
  • Wadliwość/ Wstyd » wstyd, zażenowanie, smutek;
  • Izolacja Społeczna/ Wyobcowanie »wstyd, lęk, niepokój, tęsknota, złość;
  • Zależność/ Niekompetencja » lęk, niepokój, złość;
  • Porażka »lęk, wstyd, smutek, złość;
  • Roszczeniowość/ Wielkościowość » złość;
  • Samopoświęcenie/ Podporządkowanie »poczucie winy, lęk;
  • Nadmierne Wymagania/ Nadmierny Krytycyzm »złość;

Jak pozbyć się nieadaptacyjnych schematów?

Śmiało mogę napisać (oczywiście, jeśli dokładnie przyjrzałeś się wyżej wymienionym schematom), że pierwszy krok już za Tobą. Pierwszy krok zawsze jest najtrudniejszy, ale daje nam nowe informacje o nas samych. Wprowadza nas w stan refleksji, a zarazem obserwacji. A wszystko to prowadzi do chęci jeszcze głębszego samopoznania, jak również potrzeby dotarcia do podświadomości.

Zatem jeśli chcesz poznać, jaki schemat blokuje Twoje szczęście musisz bacznie przyglądać się swoim myślom i tego, co na ich powstanie przedstawiasz samemu sobie. Możesz posłużyć się sekwencją: zdarzenie → schemat → emocja → impuls → unikanie. Czyli sytuacja stresująca pobudza myśl, która jest ściśle połączona z określonym schematem, ta z kolei pobudza konkretną negatywną emocję, która daje impuls do określonego zachowania, uruchamiającego przeważnie strategię unikania. Innymi słowy – warto, abyś przyjrzał się sobie, kiedy i w jakich sytuacjach ulegasz schematowi, co dalej powoduje, że chcesz tego bólu emocjonalnego uniknąć.

Czas przestać walczyć… Czas przestać unikać… Czas przestać uciekać…

„Żeby wydostać się z ruchomych pisków, nie należy się miotać w brei, lecz położyć na plecach i wykonywać ruchy jak podczas pływania. To samo dotyczy bólu wywołanego schematem. Nie walcz z nim, lecz „przepłyń” przez niego.” Nie czekaj, aż przestanie padać – naucz się tańczyć w deszczu!!!

Powiedz, a nawet wykrzycz: „Zrobię ……….. (tu wpisz, jakiemu schematowi chcesz się przeciwstawić), ponieważ to jest bardzo ważne dla mnie. Chcę to zrobić, ponieważ moje stare strategie radzenia sobie z nieadaptacyjnymi schematami niszczą moje szczęście, a ja pragnę inaczej żyć. Chcę żyć bardziej świadomie.”

Pamiętaj – nie wystarczy, że zaplanujesz, że nie poddasz się określonemu schematowi. Tutaj trzeba czegoś więcej. Tutaj trzeba działania. Musisz dobrze zaplanować inną formę działania, czyli takie postępowanie, które zastąpi stare. Próbując czegoś nowego, nigdy nie należy bać się potknięć i porażek. One są wpisane w sukces własnego odkrycia – odkrycia siebie na nowo!!!

Autorka: Agnieszka » O MNIE

Bibliografia: M.McKay, P.Fanning, A.Lev, M.Skeen „Relacje na huśtawce. Jak uwolnić się od negatywnych wzorców zachowań?” Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Sopot 2018;

Poprzedni wpis:
Następny wpis:

2 odpowiedzi na “Jak uwolnić się od negatywnego wpływu bolesnych schematów?”

  1. Mo pisze:

    Mądre , pomocne, dziękuję!

Zostaw komentarz

Korzystając z formularza zgadzasz się na przechowywanie i przetwarzanie Twoich danych przez tę witrynę w celu umieszczenia na niej Twojego komentarza.


Skomentuj

ODSZUKAJ RADOŚĆ W KILKU SŁOWACH - CZYTAJ i UCZ SIĘ

DZIENNIK MIŁOŚCI WŁASNEJ

„DZIENNIK MIŁOŚCI WŁASNEJ” to e-book dla każdego, kto chce zacząć siebie kochać. To propozycja dla wszystkich którzy pragną patrzeć na siebie oczami szacunku, zrozumienia, akceptacji i wdzięczności ❤❤❤

(więcej…)

CZYTAJ

ELIKSIR PEWNOŚCI SIEBIE

ELIKSIR PEWNOŚCI SIEBIE, czyli jak pokonać wewnętrzne i zewnętrzne blokady?

Istnieją takie momenty, w których z wielkim cierpieniem na duszy wątpimy w siebie. Nie czujemy się zbyt dobrze we własnej skórze, odczuwamy ucisk w gardle, nogi odmawiają posłuszeństwa, a serce zbyt szybko zaczyna bić. Człowiek sam ze sobą czuje się źle. A wszystko z powodu kulejącej pewności siebie, która daje o sobie znać, w takich momentach, które są dla nas nazbyt obciążające.

Dlatego postanowiłam napisać książkę, która dokładnie zobrazuje, jak stać się pewnym siebie człowiekiem.  (więcej…)

CZYTAJ

Źródła braku pewności siebie, czyli skąd u ludzi niskie poczucie wartości?

„Źródła braku pewności siebie” to e-book dla każdego, kto chce wziąć pewność siebie w swoje ręce i podjąć decyzję, co dalej powinien z nią zrobić. To nade wszystko źródło schematów głęboko zakorzenionych w podświadomości. To prawda o tym skąd u ludzi niskie poczucie wartości, jak również o tym, co wpływało i wpływa cały czas na naszą pewność siebie.

W e-booku: (więcej…)

CZYTAJ

TOXIC 2, jak poradzić sobie z miłością, która Cię niszczy?

Toksyczna więź…

Coraz bardziej świadomi, a jednak wciąż tak bardzo nieświadomi… Niestety wciąż zbyt wiele osób tkwi w toksycznych relacjach, całkowicie rujnując swoje zdrowie psychiczne. Nazbyt wiele osób wciąż nieświadomie oddaje swoje życie w ręce wampira emocjonalnego. Traci wszystko – szczęście, radość, poczucie bezpieczeństwa, spokój, swoje prawa, zdrowie i to wszystko w imię zasad, które zostały zbudowane przez toksycznego wampira.

Jednak w życiu każdego z nas przychodzi taki moment w których pragniemy tylko jednego – wolności i rozumienia… Czy należysz do tych osób? (więcej…)

CZYTAJ

TOXIC, jak sobie radzić z osobami, które utrudniają Ci życie?

Emocjonalnie wykorzystani…

Emocjonalny wampir to szantażysta o wielu twarzach. Gra i wykorzystuje – owija sobie nas wokół palca i nawet nie wiemy kiedy, a już zachowujemy się tak, jak on sobie tego życzy. To nie Twoja wina!!! Emocjonalny szantażysta to cholerny manipulator – wykorzysta wszystko i wszystkich, by zdobyć to, co jest mu w danej chwili potrzebne. W nosie ma uczucia innych – najważniejsze to podbudowanie własnego ego…

Najtrudniejszy moment naszego życia to ten, w którym w końcu zdajemy sobie sprawę z faktu, że ta osoba nas krzywdzi. Ciągła krytyka, obgadywanie, niedorzeczne plotki, brak szacunku, obojętność ze strony bliskich… Odczuwasz to u siebie w życiu? (więcej…)

CZYTAJ

CZARNA KSIĘGA PERSWAZJI

Sztuka perswazji to sposób na życie… Choć mylona z manipulacją, to jednak jest bardzo daleka od tego postępowania…

Perswazja to sposób przekonywania do własnych racji bez wpływu na zdrowie innej osoby. Pomaga dojść do konsensusu poprzez dyskusję zainteresowanych stron nad zaistniałym problemem – tym samym otwiera drogę do jego rozwiązania. Jest również nieodzownym czynnikiem łagodzącym wszelkie kłótnie, czy spory.

Należy pamięć, że perswazja nie polega na zmuszaniu, jak to lubi robić manipulacja. Perswazja nigdy nie jest powiązana z kłamstwem, czy mówieniem nieprawdy. Skupia się przede wszystkim na argumentowaniu danych twierdzeń i postaw w sposób rzeczowy i kompetentny.

…ale dość z teorią… Czas zobaczyć, czego nauczy nas CZARNA KSIĘGA PERSWAZJI…

Publikacji pomoże przede wszystkim opanować bezcenne techniki życia wśród wielu różnych osobowości… (więcej…)

CZYTAJ

DEPRESJA NIEWIDZIALNY WRÓG

DEPRESJA WCIĄŻ OBECNA…

Do tej pory na temat depresji powstało wiele książek, jednak wszystkie „jakieś takieś”… Niby służą pomocą, a wciąż zbyt wiele w nich skomplikowanych terminów… Zbyt mało poradników – zbyt mało prostych przekazów…

Dzisiaj chcę Ci przedstawić pozycję, która jest daleka od medycznych nierozumianych słów. Nie znajdziesz tu nic trudnego do zrozumienia. Ta książka jest napisana, by służyć i pomagać – ma zwiększyć świadomość samego chorującego, jak i jego najbliższych, którzy walczą razem z nim. (więcej…)

CZYTAJ

ZBURZĘ TEN MUR

CZAS NA ZMIANY…

Czy masz czasem tak, że gdziekolwiek się ruszysz, to napotykasz na mur? Próbujesz coś zmienić, coś osiągnąć, ale nic się nie zmienia? Jest pewien sposób na to…

Czas zburzyć ten okropny mur, który przez lata budowany był przez porażki, negatywne myśli, krzywdzące opinie, brak pewności siebie, trudne dzieciństwo, okrutne utarte schematy… Wszystko, czego teraz potrzebujesz, to uświadomienie sobie, jak dotrzeć do własnego szczęścia.

Dzięki tej książce odzyskać siebie – zrozumiesz i zaakceptujesz, a przede wszystkim nauczysz się prawdziwie żyć. Trener rozwoju osobistego pomoże Ci zrozumieć, co to znaczy żyć pełnią życia. (więcej…)

CZYTAJ

WŁADCA SŁOWA

Władca słowa… Jak skutecznie i celnie wymierzać słowo, aby osiągnąć władzę nad ludzkimi emocjami?

Książka, której opis właśnie czytasz, stawia sobie za cel dać Ci władzę nad ludzkimi emocjami. Będzie tu mowa o tym, jak możesz się nauczyć sięgać poza racjonalne motywy innych ludzi i oddziaływać bezpośrednio na ich instynkty, rozbudzając i rozpalając swymi słowami ich wyobraźnię. Pokażemy Ci, w jaki sposób, sięgając poza racjonalne motywy słuchacza, możesz rozpalać wyobraźnię samymi słowami. Czyli, w skrócie, dowiesz się przede wszystkim…

Nauczy się – Jak bezpośrednio wpływać na ludzkie instynkty, emocje i wyobraźnię, sprawiając, że wszelkie Twoje sugestie staną się nieodparcie fascynujące, zniewalające i hipnotyczne? (więcej…)

CZYTAJ

POTĘGA ŻYCIA – Jak zacząć od nowa, nie zmieniając wszystkiego wokół?

Każdy z nas w pewnym momencie swojego życia staje oko w oko z potrzebą zmiany, która często przychodzi niespodziewanie i od której tak naprawdę nie ma odwrotu. Zmiana dotyczy różnych sfer naszego życia, ale w dużej mierze będzie krążyć wokół wewnętrznej potrzeby natychmiastowej odmiany własnego losu…

Wewnętrzny głos krzyczy: „muszę coś zmienić, bo inaczej zwariuję”… Zmiana jest nieunikniona, a Ty od dzisiaj stajesz się jej mapą i przewodnikiem… (więcej…)

CZYTAJ

© 2015-2024 Psychologia życia - Wszelkie prawa zastrzeżone. / Trójwizja Projektowanie stron www /