Każdego dnia doświadczamy wielu emocji – bywają przyjemne, a niekiedy cholernie nieprzewidywalne… Gdy codzienność zostaje obciążona lękiem, a życie staje się pracą na pełen etat z nadgodzinami w „kamieniołomach” zaczynamy podupadać na zdrowiu. Bijemy się w piersi – katując nie tylko ciało, ale przede wszystkim duszę. Lęk, jako główny nadzorujący stoi na straży, by „robota” była dobrze zrobiona… W szybkim tempie zostaje zbudowany mur na grząskim podłożu – niby stoisz, a tak jakbyś spadał. Tak to się wszystko zaczyna…
Lęk jako dobry kumpel nerwicy może nas zaprowadzić w ciemny zaułek nieświadomego konfliktu wewnętrznego, nad którym bardzo trudno zapanować. Nerwica to nie, jak wielu z nas myśli „nerwowość”, którą możemy przypisać praktycznie każdemu przeciętnemu Nowakowi.
Co to jest nerwica?
Na samym początku warto zaznaczyć, że nerwica to nie choroba psychiczna. Nerwica to zaburzenie, któremu wtórują pewnego rodzaju nieświadome konflikty psychiczne, nad którymi człowiek nie jest w stanie zapanować. Przyjmuje się, że szacunkowo około 20-30% populacji boryka się z zaburzeniami nerwicowymi.
Nerwica to zaburzenie, które może dotknąć każdego człowieka, w obszarze całego umysłu, jak i ciała. Chorujący odczuwa ogromny lęk, który zamiast zmobilizować do działania pogrąża go w niedoli i odbiera wszelkie siły. Nerwica nie tylko ingeruje w zachowanie – jej trzon jest mocno zakorzeniony w psychice.
Marzena od kilku lat zmagała się ciągłymi lękami, które w pewnym momencie doprowadziły ją do takiego stanu w którym „zakrztusiła się własnym oddechem”… Z okropnymi dusznościami trafiła do szpitala z podejrzeniem zawału serca – badania jednak wykluczyły owe przypuszczenia. Lekarz prowadzący zaproponował Marzenie konsultację psychiatryczną – oczywiście, jak w wielu innych przypadkach pojawił się lęk. W myślach wirowały stwierdzenia …jesteś psychiczna – trafisz do czubków… Pomimo tak okropnego lęku kobieta odbyła konsultację, która dała jasny obraz jej stanu – nerwica. Odpowiednia psychoterapia, leki i wielka chęć zmiany pozwoliły uporać się kobiecie z problemem. Teraz sama dostrzega niepożądane emocje i potrafi je opanować.
Jakie są typy zaburzeń nerwicowych?
Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10 wyróżnia następujące typy zaburzeń nerwicowych:
- zaburzenia lękowe w postaci fobii – chory jest przeświadczony o czyhającym niebezpieczeństwie, nawet gdy takiego zagrożenia brak. Do tej grupy zaburzeń zalicza się m.in. fobie społeczne, agorafobię, zoofobię, akrofobię, klaustrofobię;
- inne zaburzenia lękowe – gdy pojawia się nieokreślony lęk. Stany lękowe przypominają napady paniki niemożliwe do przewidzenia.
- zaburzenia obsesyjno – kompulsyjne – cechują się natrętnymi i obsesyjnymi myślami oraz czynnościami przymusowymi. Przymusowe rytuały mają zapobiegać jakimś mało prawdopodobnym zdarzeniom, które mogłyby nastąpić, gdyby nie nastąpiło wykonanie określonej czynności.
- reakcja na ciężki stres i zaburzenia adaptacyjne – podstawą owego zaburzenia jest doświadczenie wyjątkowo stresującego wydarzenia, powodującego ostrą reakcję na stres, albo znaczącej życiowej zmiany prowadzącej do zaburzeń adaptacyjnych (PSTD).
- zaburzenia dysocjacyjne (konwersyjne) – jest to częściowa lub całkowita utrata normalnej integracji pomiędzy wspomnieniami, poczuciem tożsamości, wrażeniami czuciowymi i kontrolą ruchów ciała.
- zaburzenia występujące pod postacią somatyczną (zaburzenie hipochondryczne) – główną cechą są powtarzające się objawy somatyczne z uporczywym domaganiem się badań lekarskich, pomimo pozytywnych wyników tych badań.
Jakie są rodzaje nerwicy?
Ze względu na fakt, że nerwica może mieć różne podłoże i u każdego człowieka, może rozwijać się inaczej, wyróżnia się takie rodzaje nerwic, jak:
- nerwica lękowa – głównym winowajcą jest nieuzasadniony lęk, który może mieć charakter napadowy albo trwały. Chory odczuwa lęk, ale nie potrafi go określić. Niby się czegoś obawia, ale nie wie, co to. Pojawia się stałe poczucie zagrożenia, napięcia, niepewności i niepokoju. Napady lęku przypominają ataki paniki. Mogą również przybierać formę fobii. Nerwica lękowa wpływa na ciało – in. odczuwane są silne bóle głowy, podwyższa się ciśnienie, występuje nadmierna potliwość, skurcze żołądka i kołatanie serca.
- nerwica natręctw – głównie objawia się wciąż nawracającymi uporczywymi i obsesyjnymi myślami. Chory żyje w ciągłym lęku i niepokoju, wierząc, że wykonanie przymusowej czynności wyzwoli go z uczucia napięcia. Kompulsywne wykonywanie określonych czynności daje błędne złudzenie tarczy obronnej przed wszelkimi lękami, jednak owe działania nie przynoszą żadnych pozytywnych efektów.
- nerwica depresyjna – objawia się niezadowoleniem, smutkiem, przygnębieniem, brakiem wiary w siebie, niską samooceną i rozdrażnieniem. Chorującego denerwują nawet najmniejsze rzeczy. Nerwica depresyjna jest również bardzo często mylona z depresją.
- nerwica hipochondryczna – chory jest przeświadczony o złym stanie swojego zdrowia i za wszelką cenę chce tego dowieść, nawet wtedy, gdy badania wykazują, że jest w pełni zdrowy.
- nerwica histeryczna – nazywana również histerią. Choroba wynika z przeniesienia lęku na sferę somatyczną, choć nie mają żadnych podstaw ku temu. Odznacza się teatralnością w ujawnianiu zaburzeń.
- nerwica neurasteniczna – chorujący bardzo łatwo się denerwuje i nie potrafi kontrolować swoich emocji. Bardzo szybko się męczy, nawet przy lekkich zadaniach. Neurastenia może wynikać też z utrwalonego negatywnego nastawienia do otoczenia.
Jakie są objawy nerwicy?
Objawy nerwicy możemy pogrupować na trzy struktury nieprawidłowego funkcjonowania:
- objawy somatyczne – m.in. wzmożone napięcie mięśni, kołatanie serce, bóle głowy, problemy gastryczne, nadmierne pocenie się, napady drgawek, bezsenność, duszność, zaburzenia seksualne.
- dysfunkcje poznawcze – m.in. problemy z koncentracją, osłabienie pamięci, myślenie natrętne, ograniczona zdolność logicznego myślenia.
- zaburzenia afektywne – m.in. lęki, niepokój, apatia, przygnębienie, brak motywacji, wybuchowość, stany podwyższonego napięcia.
Aby mówić o zaburzeniu, dany stan musi powodować także cierpienie, które utrzymuje się stale przez jakiś czas.
Jakie są przyczyny nerwicy?
Nerwice obejmują szerokie spektrum przyczyn, poczynając od tych genetycznych po zakorzenienie nieodpowiednich schematów w trakcie dorastania. Duży wpływ na tego typu zaburzenie ma środowisko w którym się wychowujemy i dorastamy. Bywa często, że właśnie rodzice przez swoje zaburzone zachowanie przekazują nam nieodpowiednie wzorce. Lękliwi rodzice często wychowują lękliwe dziecko. Nadopiekuńczy rodzice wychowują dziecko, które dorasta w poczuciu, że sam nie da sobie rady. Kontrolujący rodzice obierają swojemu dziecko prawo do samodzielności i tym samym nie ma ono możliwości przetestowania swoich realnych umiejętności. Zakorzeniony lęk już w samym dzieciństwie wzrasta wraz z wiekiem jednostki.
Przyczyn owego zaburzenia możemy również dopatrywać się już w dorosłym życiu, gdy człowiek napotyka na trudności z którymi sam sobie nie radzi. Trudność pojawia się w przypadku wydarzeń, które przekraczają możliwości samodzielnego poradzenia sobie z problemem.
Każda osobowość ma swój własny płaszcz ochronny, który również może ulec deformacji przez m.in.:
- traumatyczne wydarzenia i nieodreagowane urazy,
- postawy perfekcjonistyczne,
- wszelkie kryzysy,
- uzależnienia,
- współuzależnienia,
- czynniki zawodowe, środowiskowe,
- wszelkie konflikty,
- frustracje,
- konflikt między potrzebami, a oczekiwaniami.
Warto również zaznaczyć, że im mniej świadome są nasze emocje, tym więcej destruktywnego lęku doświadczymy. Lęk to cena, jaką płacimy za brak możliwości poznania samego siebie – zrozumienia siebie samego.
Jak sobie poradzić z zaburzeniami nerwicowymi?
Należy uświadomić sobie obecność lęku, który utrudnia nam normalne funkcjonowanie. Trzeba nauczyć się reagować, by nie pozwolić na samoistne zakodowanie negatywnego nastawienia. Z lękiem, jak z chwastami – trzeba umieć zadbać o swój ogród, by nie zarósł cholernymi chaszczami. Jeśli należysz do osób, które unikają swojego lęku i nadmiernie kontrolujesz swoje postępowanie, by nie dopuścić do kontaktu z nim, to spróbuj choć raz opuścić swoją „oszukaną strefę kontroli”. Zmierz się z tym czego się tak bardzo boisz. Przestań to ukrywać – poproś o pomoc kogoś bliskiego, by Ci towarzyszył.
Poszukać pomocy u specjalisty. Nerwica to nie przeziębienie – warto podjąć psychoterapię, by zmierzyć się ze swoimi demonami.
Jak leczy się nerwicę?
Leczenie nerwicy nie opiera się tylko i wyłącznie na farmakologii. Połknięcie tabletki nie sprawi, że problem zniknie. Najważniejsza jest psychoterapia, która doraźnie może zostać wspomożona przez leki. Ważne staje się wdrożenie do życia różnych form relaksacyjnych, które pomogą znacznie odprężyć się ciału i psychice. Podczas terapii chorujący uczy się nowego postępowania w kwestii samodzielnego radzenia sobie z nieprzyjemnymi emocjami. Psychoterapia polega także na rozwiązywaniu bieżących konfliktów, budowaniu stabilnego poczucia własnej wartości i uczeniu się rozmaitych umiejętności interpersonalnych. Zmiana zachowania ma przerwać błędne koło uciążliwego i długotrwałego lęku. Trzeba zdać sobie sprawę z tego, że każde leczenie wymaga czasu, który i w tym wypadku warto sobie ofiarować.
Autorka: Agnieszka » O MNIE
Bibliografia: Imielski W., Zaburzenia psychiczne i emocjonalne, SCHOLAR, Warszawa 2010; Kokoszka A., Zaburzenia nerwicowe. Postępowanie w praktyce ogólnolekarskiej, Medycyna Praktyczna, Kraków 2004; Seligman M., Walker E., Rosenhan D., Psychopatologia, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2003; Zimbardo P.G., Johnson R.L., McCann V., Psychologia – kluczowe koncepcje. Psychologia osobowości, PWN, Warszawa 2010.
ODSZUKAJ RADOŚĆ W KILKU SŁOWACH - CZYTAJ i UCZ SIĘ
SZUKAJ
NEWSLETTER
Zapisz się na naszą listę mailingową Niech nigdy nie ominie cię żadna nowinka
NAJNOWSZE ARTYKUŁY
ŚLEDŹ MNIE
KATEGORIE
- DEPRESJA
- EMOCJE i NASTRÓJ
- My Lifestyle
- PSYCHOLOGIA ASERTYWNOŚCI
- PSYCHOLOGIA KOMUNIKACJI
- PSYCHOLOGIA KONFLIKTU
- PSYCHOLOGIA MIŁOŚCI
- PSYCHOLOGIA ODŻYWIANIA
- PSYCHOLOGIA OSOBOWOŚCI
- PSYCHOLOGIA PEWNOŚCI SIEBIE
- PSYCHOLOGIA PRACY
- PSYCHOLOGIA PRZEMOCY
- PSYCHOLOGIA RODZINY
- PSYCHOLOGIA ROZWOJU
- PSYCHOLOGIA SEKSU
- PSYCHOLOGIA STRATY
- PSYCHOLOGIA SUKCESU
- PSYCHOLOGIA ŚWIADOMOŚCI
- PSYCHOLOGIA SZCZĘŚCIA
- PSYCHOLOGIA UZALEŻNIENIA
- PSYCHOLOGIA WPŁYWU - AFIRMACJE
- PSYCHOLOGIA ZABURZEŃ
- PSYCHOLOGIA ZDROWIA
- PSYCHOLOGIA ZMIANY
- PSYCHOLOGIA ZWIĄZKU
- PSYCHOTERAPIA
- TECHNIKI NLP
- TOKSYCZNE OSOBOWOŚCI
- WARTO PRZECZYTAĆ
- WARTO WIEDZIEĆ
- WYSOKA WRAŻLIWOŚĆ